Raporti i Këshillit të Europës për burgjet në Shqipëri: Kushte të papërshtatshme, mbipopullim dhe pa kujdes shëndetësor
4 Tetor 2024
Komiteti i Këshillit të Evropës për Parandalimin e Torturës dhe Trajtimit ose Ndëshkimit Çnjerëzor ose Degradues (KPT) publikoi dje përgjigjen e autoriteteve shqiptare ndaj raportit për vizitën periodike të Komitetit në Shqipëri në maj 2023. Mbipopullimi dhe kushtet e papërshtatshme në disa prej institucioneve të vuajtjes së dënimit, janë problemet kryesore që vëren Komiteti për Parandalimin e Torturës i Këshillit të Evropës, në raportin e hartuar pas një inspektimi të kryer në maj të vitit që shkoi në ambientet e burgjeve dhe paraburgimeve në Shqipëri. Objektivi kryesor i vizitës sipas KE ishte shqyrtimi i trajtimit dhe kushteve të ndalimit të personave të mbajtur në paraburgim policor dhe në burgje. Një fokus i mëtejshëm i vizitës ishte situata e pacientëve psikiatrikë ligjor dhe të burgosurve me çrregullime mendore. Delegacioni i KPT-së shqyrtoi gjithashtu, për herë të parë që nga viti 2000, trajtimin e banorëve me aftësi të kufizuara intelektuale në institucionet e kujdesit social në Shqipëri.
Raporti i KPT-së vë në dukje se tendenca pozitive e vërejtur gjatë vizitave të saj më të fundit në Shqipëri për sa i përket trajtimit të personave të ndaluar nga policia duket se është ruajtur. Megjithatë, ai gjithashtu thekson se kërkohet veprim i mëtejshëm i fuqishëm për të çrrënjosur plotësisht keqtrajtimin e policisë. Për sa i përket burgjeve, kushtet materiale të paraburgimit mbetën përgjithësisht të kënaqshme në njësitë e akomodimit në Burgjet e Fierit dhe Peqinit, ndërsa në të kundërt ambientet e burgut të Tepelenës ishin të shkatërruara. Në lidhje me ofrimin e kujdesit shëndetësor për të burgosurit, nga vizita u bë e qartë se njësitë e kujdesit të posaçëm (“SKV”) në Burgjet e Fierit dhe Peqinit, të destinuara kryesisht për të burgosurit me çrregullime mendore, nuk përfitonin nga prania e duhur psikiatrike dhe nuk kishin staf profesionist të tjerë të kualifikuar, me rezultat që pothuajse nuk u organizuan aktivitete terapeutike apo profesionale për pacientët. Gjatë viteve, KPT-ja ka shprehur shqetësime të mëdha për kushtet e ndalimit dhe trajtimin e pacientëve mjeko-ligjorë.
Pavarësisht përmirësimeve të dukshme të bëra në Spitalin e Burgut të Tiranës që nga vizita e mëparshme e KPT-së në vitin 2021, Komiteti vazhdon të konsiderojë se kushtet e jetesës që u ofrohen pacientëve atje mbeten të papërshtatshme. Për sa i përket ambienteve të paraburgimit të përkohshëm në burgun e Lezhës, mbipopullimi, mungesa e personelit mjekësor dhe terapeutik dhe ndërtesa e papërshtatshme do të kishin zhbërë pjesën më të madhe, nëse jo të gjithë, çdo kontribut pozitiv që mund të ishte bërë që nga transferimi nga institucioni i posaçëm për të dënuarit me sëmundje mendore Zaharia. në Krujë në vitin 2021. KPT-ja vizitoi Qendrat e Zhvillimit në Durrës dhe Shkodër. Ndërsa Qendra e Durrësit ishte në gjendje të arsyeshme riparimi, Qendra e Shkodrës ishte në gjendje të keqe. Mangësitë strukturore ekzistonin në të dyja qendrat, duke përfshirë numrin e ulët të kujdestarëve dhe kushtet e vështira të jetesës, duke rezultuar në një nivel të mbikëqyrjes së stafit të papajtueshëm me ashpërsinë e paaftësisë fizike dhe intelektuale të disa banorëve dhe me vigjilencën e nevojshme për të parandaluar dhunën.